Effectgerichte maatregelen: vergeet de fauna niet!
Dit document geeft een uiteenzetting over de complexiteit van natuurbeheer, met speciale aandacht voor het evenwicht tussen flora en fauna.
Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring in open droge duinen
Loopkevers en andere bodemfauna bij natuurbruggen in Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Het rapport behandelt de monitoring van loopkevers en andere bodemfauna op de natuurbruggen Zandpoort en Zeepoort in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Doel was de ecologische functie van de bruggen te evalueren als verbindingszones voor soorten die anders geïsoleerd zouden blijven.
Effectiviteit van regeling Effectgerichte Maatregelen voor Rode-lijstsoorten
Evaluatie van de effectgerichte maatregelen (EGM) toont positieve resultaten voor flora en fauna. Ontdek de impact op Rode-lijstsoorten, effectieve herstelmaatregelen en aanbevelingen voor toekomstig natuurbeheer.
Branden als EGM maatregel
Actieplan natuurbeheer binnendijken Provincie Zeeland
Het Actieplan Natuurbeheer Binnendijken in Zeeland, een initiatief van Provincie Zeeland en betrokken organisaties, beoogt deze negatieve trend te keren. Het plan bevat doelen voor bloemdijken, faunadijken en landschappelijke dijken, en biedt beheerpakketten en subsidies voor herstel en beheer. De focus ligt op het creëren van een ecologisch netwerk waarin bloemdijken centraal staan, met specifiek beheer gericht op behoud van biodiversiteit.
OBN kennisagenda 2025-2030
OBN Natuurkennis heeft voor de jaren 2025-2030 een kennisagenda opgesteld die richting geeft aan het jaarlijkse programma. De kennisagenda 2025-2030 is samengesteld op basis van een groot aantal sessies waaraan alle betrokkenen bij OBN Natuurkennis een bijdrage hebben geleverd.
OBN Jaarplannen
In dit jaarplan vindt je onze aandachtspunten voor 2025, de OBN onderzoeken die in 2025 starten en de kennisactiviteiten die in 2025 zullen worden georganiseerd.
Jaarverslag 2024 OBN-UPN
Dit jaarverslag OBN en UPN 2023 laat zien over welke onderwerpen er nog steeds vragen bestaan, maar vooral ook welke nieuwe kennis is ontwikkeld om nog beter onderbouwd en efficiënter te kunnen werken aan beheer, bescherming en herstel van de natuur in Nederland
Verstuivingsdynamiek Coepelduynen
De Coepelduynen worden gekenmerkt door relatief veel verstuivingen, wat gunstig is voor de Natura 2000 habitattypen witte en grijze duinen. De dynamiek is in de voorgaande jaren echter sterk toegenomen, wat leidt tot overlast voor infrastructuur en achter het duin liggende bedrijfsterreinen, maar vormt mogelijk ook een bedreiging voor de grijze duinen (H2130A) en de natte duinvalleien (H2190B). Daarnaast zorgt de verstuiving uit het gebied richting achterland, en het gebrek aan verstuiving vanuit de zeereep richting het gebied, dat er op termijn zandtekorten kunnen ontstaan, waardoor er langzaam maar zeker een verlaging op kan gaan treden. Staatsbosbeheer heeft Deskundigenteam Duin en Kust gevraagd een advies uit te brengen ten aanzien van de verstuivingsdynamiek in de Coepelduynen.
Kennis maken, kennis delen – thema Biodiversiteit
De OBN-brochure toont hoe wetenschap, beleid en praktijk samenwerken aan natuurherstel en biodiversiteit. Het netwerk deelt kennis via onderzoek, veldwerkplaatsen en adviezen over thema’s zoals stikstof, waterbeheer en landbouw, om biodiversiteitsverlies te keren en duurzame natuurkwaliteit in Nederland te bereiken.
Kennis maken, kennis delen – thema Klimaat
De OBN-brochure toont hoe wetenschap, beleid en beheer samenwerken aan natuurherstel en klimaatbestendigheid in Nederland. Het Kennisnetwerk ontwikkelt toepasbare kennis, organiseert veldwerkplaatsen en biedt advies over biodiversiteit, waterbeheer en stikstof, met als doel robuuste, duurzame natuur en ecosysteemdiensten te bevorderen.
Landschap, Tijdschrift voor landschapsonderzoek. Themanummer onderzoek nat zandlandschap
Dit themanummer van Landschap (nr 2, 2016) bevat artikelen over hoogvenen, vennen en vochtige heiden. Aan deze ecosystemen van het nat landschap is de laatste de laatste 10 a 15 jaar het meeste onderzoek verricht. De artikelen geven een synthese van de resultaten. Over het ecosysteem vochtige bossen is in 2015 een zogenoemd pre-advies uitgebracht waarin de stand van de kennis én de belangrijkste kennislacunes aangaande het functioneren van deze bossen worden besproken. In het artikel over de vochtige bossen wordt hiervan een samenvatting gegeven. Tevens is een kennisagenda voor het nat zandlandschap van de 21e eeuw opgenomen. Het themanummer besluit met een review van het OBN-onderzoek aan nat zandlandschap van de laatste acht jaar. Deze review is op verzoek van OBN uitgevoerd.
Stimulering jonge verlanding tot nieuwe trilvenen: Biobouwers en vraat
Trilvenen in Nederlandse laagvenen verdwijnen door successie en moeizame verlanding. Onderzoek toont aan dat vraat door rivierkreeften en watervogels, suboptimale condities en gebrek aan biobouwers belemmerend werken. Aanbevolen maatregelen zijn afrastering, biobouwers inbrengen, ecosysteemaanpak en zorgvuldig maaibeheer.
Vogelakkers
Vogelakkers, onderdeel van ANLb-maatregelen, bevorderen biodiversiteit door geschikte leefgebieden voor vogels, insecten en muizen te bieden. Het beheer vereist specifieke stappen en maatregelen, zoals onderzocht in een OBN Natuurkennis-studie. Adviezen voor optimaal beheer zijn in deze folder samengevat.
Klimaateffecten op riviernatuur
Dat klimaatverandering invloed heeft op de afvoer in onze rivieren is al langer duidelijk. Hierbij krijgt vooral het toenemende risico op overstromingen veel aandacht. Met programma’s als Ruimte voor de rivier en de aanleg van klimaatbuffers wordt daarop ingespeeld. Minder belicht zijn de ecologische effecten van klimaatverandering in en langs de rivieren. Dit beknopte beheeradvies geeft een samenvatting van de effecten, en biedt handvatten voor mitigerende maatregelen.
Wormenbestrijding bij grazers in de natuur
In dit beheeradvies wordt uitgelegd wat het effect is van ontwormingsmiddelen op de natuur en hoe je als veehouder en dierenarts het gebruik van deze middelen tot een minimum kan beperken. Minder middelen gebruiken is niet alleen beter voor de natuur, het verkleint ook het risico op resistentieontwikkeling tegen ontwormingsmiddelen en zorgt voor minder stress bij het vee. De dieren hoeven immers minder vaak behandeld te worden.
Kansen voor fauna in natuurbeheer
Deze brochure biedt natuurbeheerders praktische handvatten om de leefomgeving van fauna te verbeteren aan de hand van de vier V’s: Voedsel, Veiligheid, Voortplanting en
Verplaatsing. Waar eerdere maatregelen vooral op bodem en planten gericht waren, blijkt nu dat fauna specifieke aanpassingen vraagt, zoals het creëren van microhabitats en gradiënten. Beheerders worden geïnspireerd om bedreigingen vroegtijdig te signaleren en kansen te benutten.
Herstelmaatregelen in hellingbossen op kalkrijke bodem in Zuid-Limburg
Een experiment in Eyserbos en Wijlrebos (2012-2013) onderzocht alternatieven voor middenbosbeheer. Met drie behandelingen werd de bosstructuur, verjonging en vegetatie onderzocht. Verdonkering en braamstruwelen domineren, en suggesties voor vervolgbeheer richten zich op lichttoename voor herstel van soortenrijke bosflora.
Effecten van natuurherstel op de broeikasgasbalans van natuurgebieden
Dit rapport vat de huidige kennis over de impact van natuurherstelmaatregelen op broeikasgasemissies samen. Het benadrukt de onzekerheden door beperkte gegevens, vooral voor CH4 en N2O, en beveelt het ontwikkelen van een gestandaardiseerde database aan om beter inzicht te krijgen.
Kustbroedvogels in Nederland
Deze brochure biedt inzicht in het inrichten en beheren van broedhabitats voor kustbroedvogels in Nederland. Gericht op terreinbeheerders en beleidsmakers, behandelt het duurzame en effectieve maatregelen voor natuurherstel, met speciale aandacht voor factoren als habitatdynamiek, predatie en menselijke verstoring.
Klimaateffecten op riviernatuur
Duurzaam rivierbeheer vereist een holistische benadering met ecologische monitoring, habitatherstel, flexibel waterpeilbeheer, samenwerking met lokale gemeenschappen, educatie, en innovatieve technologieën zoals GIS. Adaptief beheer is cruciaal om de ecologische veerkracht en biodiversiteit te behouden.
Grip op beekslib
Slib in beken bevordert de groei van algemene waterplanten zoals Grof hoornblad en Smalle waterpest door verhoogde nutriënten en bicarbonaat, terwijl het de groei van doelsoorten zoals Teer vederkruid en Waterviolier vermindert, waardoor vegetatie verschuift naar meer algemene soorten.
Herstel rijkere eikenbossen
Het doel van het onderzoek is een strategie van maatregelen te ontwikkelen voor bodemfauna en karakteristieke vegetatie op oude bosgroeiplaatsen zodra stikstof depositie is hersteld.
