OBN 35 jaar – de kracht van kennis
In 2024 bestond het kennisnetwerk OBN 35 jaar. OBN Natuurkennis is een uniek en krachtig netwerk van onderzoekers, terreinbeheerders en beleidsmakers die samen werken aan kennis om de natuurgebieden te behouden en herstellen. We zijn trots op wat wat 35 jaar OBN heeft opgeleverd: veel natuurkennis, maar vooral heel veel natuurherstel en natuurkwaliteit.
Onderzoekers en beheerders over OBN natuurkennis
| Bart de Haan, ecoloog “Trilveenontwikkeling gaat moeizaam, we dachten eigenlijk altijd dat dat kwam door te veel fosfaat. Maar OBN-onderzoek laat zien dat planten en dieren een grotere rol spelen dan we dachten. Zo blijkt dat zwanen de verlanding soms simpelweg opvreten!” |
| Mark van Til, ecoloog “Verstuiving in de duinen kwam al jarenlang steeds minder voor, door stikstofdepositie, maar ook doordat er steeds minder grazende en gravende konijnen zijn. Door stuifkuilen open te graven redynamiseren we de duinen. Maar we hadden eigenlijk geen duidelijk beeld hoe lang zo’n stuifkuil doorwerkt, en wat precies de effecten zijn op bodem en vegetatie. Op basis van OBN onderzoek weten we nu hoe belangrijk die stuifkuilen zijn en hoe we de beste plekken daarvoor kunnen kiezen.” |
| Ralf Verdonschot, onderzoeker Beekbodemverhoging is best spannend. Langs de Leuvenumse beek leidt het tot een prachtig schouwspel. “Ingrijpen op deze schaal, dat is bijna onomkeerbaar. Je wilt geen dingen kapot maken. Met OBNonderzoek helpen we beheerders goed onderbouwd aan de slag te gaan.” |
| Geoffrey de Rooij, boswachter ecologie “Toen in 2020 het OBN-beheeradvies voor stuifzandheides uitkwam, zijn we daar meteen mee aan de gang gegaan. We moeten echt stoppen met grootschalig plaggen of chopperen, met alleen die focus op de heide zelf. Het beheer met kleinschaliger en cyclischer, dat is met dit onderzoek ondubbelzinnig aangetoond.” |
| Marina Fijten, ecoloog Hooiland omzetten naar kalkmoeras doe je niet zomaar! “Bij Noorbeek in Zuid-Limburg lagen twee percelen die kansrijk leken voor kalkmoeras, omdat er een systeem van bronnetjes ligt die water aanvoeren vanaf de kalkrijke helling. Die percelen hebben we afgeplagd om dat in gang te zetten. Dan is het wel heel fijn dat je onderzoek in handen hebt naar de bodemchemie en waterkwaliteit. En dat er bewezen maatregelen zijn om de vegetatie op gang te helpen, door bijvoorbeeld maaisel op te brengen.” |
| Gijs Kurstjens, onderzoeker “Natuurontwikkeling en rewilding langs de rivieren is heel succesvol gebleken, maar overstromingsvlakten zijn onmisbaar in een natuurlijk riviersysteem. Dankzij OBN onderzoek hebben we goed in beeld wat succesfactoren zijn: uiterwaarden met veel natuurgrond, een zomerkade en in het voorjaar minstens acht weken water vasthouden.” lees meer |
| Gert-Jan van Duinen, ecoloog en onderzoeker “Door OBN-onderzoek weten we veel meer over bijvoorbeeld de effecten van stikstof en over het belang van CO2 in het water voor goede veenmosgroei. Maar we hebben ook geleerd om het hoogveen meer op systeem- en landschapsschaal te bekijken.” |
| Michiel Wallis de Vries, onderzoeker “Verbindingen tussen natuurgebieden zijn alleen functioneel als planten en dieren die ook gebruiken. In het heuvellandschap bleek uit onderzoek dat op de vele plekken waar kalk aan de oppervlakte komt, kansen liggen voor soorten van hellingschraallanden. De flora komt spectaculair terug, en ook vlinders profiteren.” |
| Arnold van den Burg, onderzoeker “Op de Veluwe zagen we jonge mezen door calciumgebrek door hun pootjes zakken. Gebroken schelpen op voederplanken- werkte heel goed, maar niet voor bijvoorbeelde de bonte vliegenvanger. De omgeving is te ver verzuurd en er is geen huisjesslak meer te vinden. Uit een oude bosbekalkingsproef van OBN konden we destilleren hoeveel kalk we per hectare konden uitstrooien om het bos weer tot leven te krijgen.” |
![](https://natuurkennis.nl/wp-content/uploads/2025/01/OBN-35-jaar-Kokerjuffer-herintroductie-Peter-van-Beers.jpg") | Peter van Beers, ecoloog “OBN-onderzoek was de basis voor een herintroductie van kokerjuffers in de Heelsumse Beek. Nu, 10 jaar na de herintroductie, zien we dat de populatie nog steeds groeit, en uitbreidt. Kokerjuffers breken organisch materiaal af en zijn een goede indicator voor een gezonde beek.” lees meer |
![](https://natuurkennis.nl/wp-content/uploads/2025/01/OBN-35-jaar-grazers-voorkomen-verruiging-Dick-Groenendijk.jpg") | Dick Groenendijk, beheerder ““Door afname van de hoeveelheid konijnen in de duinen en door stikstofdepositie is er een enorme verruiging gaande. en een eentonig landschap. Uit OBN onderzoek bleek dat bagrazing verruiging tegengaat, maar dat variatie in graasdruk heel belangrijk is voor fauna. We doen al jaren mee aan een onderzoek naar wisselbegrazing: we zijn benieuwd welke nieuwe inzichten dat oplevert.” lees meer |
