Basenrijke vochtige bossen

Samenvatting

In Nederland komen nog maar weinig oude, vochtige bossen voor. De kleine stukjes, zoals die in Zuid-Limburg en sommige beekdalen, lijden door ontwatering en verzuring. Ontwatering veroorzaakt verzuring door verminderde toevoer van calcium en ijzer, wat leidt tot verhoogde fosfaatbeschikbaarheid en vermesting. De aanplant van bomen met basenarm strooisel zoals beuk en den versterkt deze verzuring. Daarnaast zorgt hoge stikstofdepositie voor verdere vermesting en verstoring van de nutriëntencyclus.

Het onderzoek beschrijft vier typen vochtige bossen, zowel vanuit de landschappelijke context als op
het niveau van de standplaats. Per type worden de processen beschreven die zich in dit soort bossen afspelen onder verdroogde en verzurende omstandigheden.

In een experiment zijn plaggen van een zure humuslaag die ontstaan was op een ontwaterde en verzuurde verplaatst naar verschillende bosomstandigheden om herstelprocessen te bestuderen. De resultaten tonen dat herstel mogelijk is bij herstelde grondwaterstanden en een juiste boomsamenstelling. Echter, herstelmaatregelen moeten zorgvuldig worden afgestemd om verdere vermesting of boomsterfte te voorkomen. De studie benadrukt het belang van zowel hydrologisch als ecologisch herstel voor het behoud van vochtige bossen.

Beheeradvies

• Herstel lokale grondwatersystemen boven klei- of leemlagen en verbeter beekdalhydrologie door samen te werken met omliggende landbouwgebieden.
• Vermijd aanplant van bomen met basenarm strooisel zoals beuk en den, en herstel bodemgezondheid door basenrijke materialen toe te voegen.