Duurzaamheid van basenminnende schraallanden in kwelzones

Samenvatting

Dit rapport onderzoekt de effecten van verzuring op basenminnende schraallanden in beekdalen tussen 1989 en 2020. Verzuring is sinds de jaren ’80 erkend als een significant probleem voor de biodiversiteit in deze kwetsbare ecosystemen. De studie analyseert hoe de ontwikkeling van basenverzadiging en bodem-pH samenhangt met de voorraden organische stof en basen in de bodem. Droogte, oxidatie van sulfiden en de aanvoer van basenrijk grondwater zijn cruciale factoren die de bodemgezondheid beïnvloeden. Met de herhaalde metingen op negen locaties in Noordoost-Twente zijn waardevolle tijdreeksen ontstaan, die inzicht bieden in de veranderingen van de bodemgesteldheid en vegetatie. Het rapport biedt aanbevelingen voor zowel natuurbeheerders als beleidsmakers om de ecologische kwaliteit van deze schraallanden te behouden en te verbeteren, en om de negatieve effecten van klimaatverandering en verzuring tegen te gaan.

Beheeradvies

• Verbeter de waterhuishouding:
  • Voer maatregelen uit zoals dempen of verondiepen van watergangen.
  • Dicht of verwijder buisdrainage om kwelfluxen te vergroten.
• Beperk uitloging:
  • Zorg voor een vermindering van basenuitspoeling tijdens droogteperiodes.
• Voorkom sulfideaccumulatie:
  • Verminder de instroom van sulfaatrijk grondwater door agrarische activiteiten in het intrekgebied te reguleren.

Beleidsadvies

• Steun voor duurzaam waterbeheer:
  • Investeer in infrastructuur en technieken die de waterhuishouding verbeteren in natuurgebieden, met de nadruk op het verhogen van de kwelfluxen.
• Financiering voor monitoring:
  • Zorg voor voldoende budgetten voor langdurige monitoring van bodemkwaliteit en vegetatie, zodat trends tijdig kunnen worden herkend en aangepakt.
• Regelgeving rondom agrarisch gebruik:
  • Ontwikkel beleidsmaatregelen die agrarische activiteiten in de intrekgebieden reguleren om de kwaliteit van het grondwater en de bodem te waarborgen.
• Kennisdeling en samenwerking:
  • Stimuleer samenwerking tussen natuurbeheerders, wetenschappers en agrariërs om best practices voor duurzaam beheer te delen en te implementeren.