Inrichtingsmaatregelen buiten Natura2000 ter ondersteuning van de Natura2000 doelstellingen in het zandlandschap

Dit onderzoek richt zich op het vinden van oplossingen voor de stikstofproblematiek in het zandlandschap, met een bredere focus dan alleen de Natura2000-gebieden.
Natuurbeheerders hebben vaak onvoldoende middelen om de doelen binnen de Natura2000-gebieden te behalen. Daarom wordt er gezocht naar manieren om het landgebruik in de aangrenzende gebieden te transformeren, zodat het niet alleen geen bedreiging meer vormt voor de natuur, maar zelfs bijdraagt aan het behalen van de natuurdoelen. Dit kan bijvoorbeeld door natuurinclusief landgebruik, zoals energieproductie, bedrijventerreinen, waterberging of koolstofvastlegging.

Het onderzoek richt zich op de vraag hoe de omgeving van natuurgebieden kan bijdragen aan het behoud en herstel van Natura2000-soorten en habitats. Hoewel de bedreigingen voor deze gebieden bekend zijn, is het nog niet duidelijk hoe positieve bijdragen het best kunnen worden gerealiseerd in de overgangszones. Dit is geen kwestie van grootschalige natuurherinrichting, maar van het vinden van duurzame manieren om natuur en menselijk gebruik te combineren. Dit kan variëren van natuurinclusieve landbouw tot groene en blauwe landschapselementen.

Er wordt al nagedacht over deze benadering in sectorale beleidskringen, zoals agrarische organisaties, maar de focus ligt vaak op het landbouwgebied en het gebruik van duurzame landbouwmethoden. De vraag is echter in hoeverre deze maatregelen ook bijdragen aan de behoeften van Natura2000-soorten in de overgangszones. Er wordt steeds meer erkend dat het landschap buiten Natura2000-gebieden essentieel is voor het behalen van de doelen voor instandhouding van deze soorten. Initiatieven op verschillende bestuursniveaus, zoals de Europese natuurherstelwet en de Bossenstrategie, ondersteunen deze bredere benadering van natuurbehoud.

Zie ook artikel Nature today – 26 feb 2025 – Gebruik en inrichting landschap rond Natura 2000-gebieden