Invloed greppel-plasdras op kuikenoverleving kievit

Samenvatting

Greppel-plasdras is een maatregel in de melkveehouderij die natte omstandigheden creëert om weidevogels, zoals de kievit, te ondersteunen. Onderzoek heeft aangetoond dat plasdrassen aantrekkelijk zijn voor weidevogels door een hoger insectenaanbod. Het is echter niet zeker of plasdrassen daarmee ook bijdragen aan een betere
overleving van de jongen en daarmee de ontwikkeling van de populatie gunstig beïnvloeden. In drie gebieden (Alblasserwaard, Eemland, en het grensgebied Fryslân-Groningen) werd de overleving van kuikens met en zonder plasdras vergeleken. De resultaten toonden aan dat plasdrassen geen significante invloed hadden op het aantal vliegvlugge kuikens of hun algehele conditie. Jonge kuikens hadden tijdelijk een betere conditie, maar oudere kuikens presteerden slechter op plasdrassen. Het onderzoek suggereert dat veel plasdrassen niet de gewenste vegetatiecondities bereiken door overmatige gewasgroei, wat de effectiviteit vermindert. Plasdrassen met een groot contrast tussen lage vegetatie op de plasdras en hoge vegetatie in de omgeving bleken aantrekkelijker voor kuikens. Het beheer van plasdrassen moet verbeteren, met nadruk op extensieve beweiding en zorgvuldig seizoenbeheer. Bovendien blijkt dat plasdrassen slechts een beperkte invloed hebben op broeikasgasemissies. Verdere optimalisatie en onderzoek zijn nodig.

Beheeradvies

• Leg plasgrassen aan in het door de kievit geprefereerde habitat: het open landschap. Daar zijn de dichtheden gemiddeld hoger en is de predatiekans kleiner. Leg greppel-plasdras aan op percelen met geringe groeikracht en dus weinig bemesting.
• Besteed meer aandacht aan het daadwerkelijk realiseren van geschikt habitat op greppel-plasdrassen. Met extensieve beweiding kan de vegetatiestructuur aanmerkelijk worden verbeterd. Besteed aandacht aan het jaarrond beheer, óók het beheer na het weidevogelseizoen (voorkom het mogelijke effect van compensatiebeheer, het beheer na de plasdrasperiode).
• Vanwege de constatering dat de uitvoering van greppel-pas niet altijd optimaal is: herhaal dit onderzoek en selecteer daarvoor plasdrassen waarvan zeker is dat deze hebben geleid tot lage gewasgroei en goede doorwaadbaarheid van de vegetatie in de opgroeiperiode. Dan blijkt of optimaal beheerde plasdrassen de kuikenconditie en –overleving wel kunnen verbeteren.

Beleidsadvies

• Ontwikkel richtlijnen voor het beheer van greppel-plasdrassen om vegetatiegroei te controleren en een geschikt habitat te waarborgen. Dit zal helpen om de effectiviteit van plasdrassen voor weidevogelbeheer te verbeteren.
• Bevorder de aanleg van plasdrassen op percelen met lage groeikracht en beperkte bemesting. Subsidieer of ondersteun landgebruikers die plasdrassen aanleggen op geschikte locaties die bijdragen aan het behoud van open landschappen en de biodiversiteit van weidevogels.
• Ontwikkel beleid dat voorziet in beheerstrategieën voor na de plasdrasperiode. Dus voorkom ‘compensatiebeheer’ zoals intensieve bemesting en oogsten na de plasdrasperiode. Dit kan immers leiden tot ongewenste vegetatiegroei.

Lees meer

• OBN Factsheet Greppel-plasdras voor weidevogels heeft beter beheer nodig
• Artikel De levende natuur sept 2020 – Greppel-plasdras: bouwsteen voor beter weidevogelbeheer?