Maaien tegen de klippen op

Graslanden zijn van groot ecologisch belang maar stikstofdepositie leidt tot een afname van biodiversiteit door dominantie van snelle groeiers en bodemverzuring. Maaibeheer kan deze effecten deels tegengaan en is essentieel voor natuurherstel. Nadeel kan zijn dat (vaak) maaien, schadelijk en dodelijk kan zijn voor insecten. Dit rapport analyseert strategieën voor insectvriendelijk maaibeheer door literatuuronderzoek en veldproeven.

Uit veldonderzoek blijkt dat klepelmaaiers schadelijk zijn voor insecten, terwijl messenbalken en schijvenmaaiers zonder afzuiging minder schadelijk zijn. Gefaseerd maaien, waarbij delen van de vegetatie blijven staan, bevordert biodiversiteit door insecten en planten alternatieve leefgebieden te bieden. Het combineren van gefaseerd maaien met sinusbeheer en innovatieve technieken vermindert de negatieve effecten verder. Een hogere maaihoogte biedt op korte termijn voordelen voor insecten, terwijl een lagere hoogte op lange termijn biodiversiteit kan bevorderen door verschraling.

De juiste strategie verschilt per locatie en hangt af van factoren zoals verkeersveiligheid, bodemtype en biodiversiteitsdoelen. Het afvoeren van maaisel blijft belangrijk om nutriënten te verwijderen en verstikking te voorkomen.

Beheeradviezen

• Maai 10-20% van een gebied niet om schuilplaatsen voor insecten te behouden.
• Gebruik messenbalken of schijvenmaaiers zonder afzuiging.
• Stel een maaihoogte van minimaal 10 cm in voor hogere insectenoverleving.
• Kies een techniek die verstoring minimaliseert, zoals later afvoeren na maaien.
• Implementeer sinusbeheer en technologieën die de negatieve gevolgen voor insecten verkleinen.

Beleidsadviezen

• Subsidieer innovaties in maaiapparatuur en insectvriendelijk beheer.