Risicoanalyse Bemersbeek

Samenvatting

Het OBN deskundigenteam heeft een advies uitgebracht over de herstelmaatregelen in de Bemersbeek, die zich diep heeft ingesneden met hydraulische stress in de beek en verdroging van het beekdal tot gevolg. De voorgestelde maatregelen omvatten het ophogen van de beekbodem door suppletie en het lokaal verlengen van de beekloop. Er wordt aangeraden om lokaal materiaal te gebruiken met een korrelgrootte die overeenkomt met de bestaande bodem, maar tevens moet in de delen met een groot verhang grover materiaal worden toegepast om de stabiliteit van de bedding te waarborgen en te voorkomen dat het materiaal wegspoelt. Het is belangrijk om de suppletie gefaseerd in tijd en ruimte uit te voeren om de fauna de mogelijkheid te geven zich aan te passen. Monitoring is cruciaal om de effecten van de ingrepen op de ecologie, morfologie en hydrologie te meten. Daarbij wordt ook gewezen op het belang van een systeembenadering, waarbij de oorzaak van de insnijding, de versnelde afwatering via het bovenstroomse ontwateringsstelsel, eveneens moet worden aangepakt om duurzaam herstel te waarborgen.

Beheeradvies

• Gebruik van lokaal materiaal: Kies waar mogelijk materiaal met dezelfde korrelgrootteverdeling als de bestaande beekbodem.
• Materiaalkeuze voor meer stabiliteit: Gebruik grover materiaal voor stabiliteit van de bodem op plekken met een groot verhang, maar zorg ervoor dat fijne fracties aanwezig zijn om de afdichting van de bodem te garanderen.
• Bodemherstel: Zorg ervoor dat de oorspronkelijke bodemstructuur snel wordt hersteld om het habitat en de voedselvoorziening voor de fauna te behouden.
• Houtpakketten: Gebruik houtpakketten om het aangebrachte materiaal te stabiliseren en om extra structuurvariatie te bieden voor de fauna.
• Voorkomen van droogvallen: Wees voorzichtig met het gebruik van grof materiaal, omdat dit het risico kan vergroten dat de beek droogvalt.
• Gefaseerde uitvoering: Voer de herstelmaatregelen gefaseerd uit, zowel in tijd als ruimte, zodat de fauna zich kan aanpassen aan de nieuwe omstandigheden.
• Monitoring: Stel een meetnet op om de effecten van de ingrepen te monitoren, zowel op ecologisch, hydrologisch als morfologisch vlak.

Beleidsadvies

• Systeembenadering: Pas herstelmaatregelen niet alleen benedenstrooms toe, maar kijk ook naar het bovenstroomse ontwateringsstelsel om het probleem van insnijdingen structureel aan te pakken.
• Focus op kwetsbare soorten: Zorg ervoor dat de kwetsbare fauna, zoals weinig mobiele soorten, niet in gevaar komt door de snelle veranderingen in het ecosysteem. Gefaseerde maatregelen helpen de aanpassing van de biodiversiteit.
• Beheer van waterhuishouding: Pak de versnelde afvoer bovenstrooms aan. Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat de beekbodem zich niet opnieuw insnijdt.
• Langetermijnplanning: Houd bij de uitvoering van de maatregelen rekening met langetermijndoelen en overweeg aanvullende maatregelen wanneer monitoring aangeeft dat de ontwikkeling uitblijft.
• Samenwerking met eigenaren aanliggende gronden: Zorg voor goede afstemming met de betrokken aangelanden om draagvlak voor de maatregelen te creëren.