Stimuleren van acrotelmontwikkeling in hoogveenrestanten

Samenvatting

In dit onderzoekt is uitgezocht hoe herstel van actieve hoogveenvorming kan worden versneld door herintroductie van bultvormige veenmossen. Cruciaal is het creëren van stabiele hoge waterstanden en de ontwikkeling van de acrotelm, een veenmosrijke toplaag. De focus ligt op herintroductie in twee situaties: op kaal zwartveen en in bestaande slenkvegetaties. Belangrijke factoren zijn het handhaven van een plas-dras situatie, buffering van het microklimaat en het gebruik van geschikte veenmossoorten zoals Wrattig veenmos en Hoogveenveenmos. In veldexperimenten (2017-2021) bleek de waterhuishouding vaak instabiel door droogte, wat de vestiging van bultvormers bemoeilijkte. Hoewel succes sterk afhankelijk is van externe omstandigheden, bieden de resultaten waardevolle inzichten voor natuurbeheer en beleid gericht op hoogveenherstel.

De monitoring van de ontwikkeling van de geherintroduceerde bultvormende veenmossen in 2022 bevestigt de eerder getrokken conclusies:
• Overleving van bultvormende veenmossen is het hoogst met aanvoer van water (plas-dras)
onder beschutting van een laagje stro
• Bij suboptimale waterhuishouding kunnen bultvormende veenmossen overleven en zich zelfs
uitbreiden indien voldoende regen valt en mits stro als microklimaat bescherming wordt
aangebracht.
• Herintroductie via fragmenten bedekt met een laagje stro is een efficiëntere methode van
herintroductie op kaal veen dan herintroductie via bundels veenmos.

Op basis van het onderzoek in slenkvegetaties kunnen de volgende conclusies getrokken worden:
• Herintroductie van bultvormende veenmossen in slenkveenmos kan het beste gebeuren met
hoge dichtheid in de vorm van intacte plaggen
• Herintroductie kan in slenken met waterveenmos als fraai veenmos waar de waterstand stabiel is.
• Herintroductie succes lijkt beperkt gevoelig voor het soort veenmos.