Natuurcongres 2025
Save the date! Werken aan het herstel van de prachtige natuur die Nederland rijk is. Het is een belangrijke, maar tegelijkertijd ook zeer uitdagende opgave waar we voor staan. Deze opgave staat centraal tijdens het tweede Natuurcongres ‘Samenwerken aan natuurherstel’, dat dit jaar op 4 november 2025 wordt gehouden. Het congres is interessant voor natuur- […]
Maaistrategieën voor insectvriendelijk maaibeheer
“Insectvriendelijk maaibeheer helpt biodiversiteit te behouden door slimme maaistrategieën. Lees over de impact van maaien op insecten en ontdek duurzame beheeropties zoals gefaseerd maaien en diervriendelijke machines.”
Bodembiologie
Een gezonde bodem en een gezond bodemleven is voor veel beheerders een speerpunt. Maar wat betekent dat eigenlijk? Wat weten we over het bodemleven, hoe belangrijk is het voor een natuurgebied? En welke mogelijkheden hebben we om te sturen in het bodemleven?
BlueCAN: casus De Wieden
Deze factsheet laat de eerste resultaten zien van het verkennende veldwerk dat in november 2020 heeft plaatsgevonden in natuurgebied De Wieden, als onderdeel van het BlueCAN onderzoek naar broeikasgasemissies van open wateren.
Biogeochemie
In deze themapagina Biogeochemie bespreken we van de belangrijkste elementen Koolstof, Stikstof, Fosfor en Zwavel, de kringloop, hun rol in de natuur en de uitdagingen rondom deze elementen in het natuurbeheer.
Eutrofiering natuurontwikkeling
Eutrofiëring door erosie, uitspoeling en afspoeling in laagveengebieden kan de waterkwaliteit schaden, ondanks herstelmaatregelen. Onderzoek richt zich op het begrijpen van nutriëntenfluxen en het ontwikkelen van vuistregels en tools om eutrofiëring te minimaliseren.
Veranderingen in de voedselkwaliteit voor herbivore dieren
Dit onderzoek richt zich op de impact van stikstofdepositie op de voedselkwaliteit van vegetatie in verschillende ecosystemen en de gevolgen daarvan voor herbivoren. Het onderzoekt veranderingen in voedingsstoffen, bodemrelaties, en ecosysteemresponsen op verhoogde stikstofniveaus, met als doel beheerstrategieën te ontwikkelen.
Basenrijkdom natte schraallanden
Het onderzoek focust op het verbeteren van de basenrijkdom in natte schraallanden in Nederland, door de effecten van verzuring en verdroging te onderzoeken. Het doel is om actuele basen-zuur toestand te evalueren, herstelmaatregelen te adviseren, en een uniforme monitoring te ontwikkelen.
Effecten van nutrientenfluxen op de biogeochemie en vegetatie van kwelzones
Het onderzoek richt zich op de effecten van nitraat, sulfaat en fosfaat in grondwater op kwelafhankelijke ecosystemen zoals blauwgraslanden en trilvenen. Het doel is om de impact van deze stoffen op de biogeochemie en kwaliteit van deze habitats te begrijpen en richtlijnen te ontwikkelen voor duurzaam beheer.
Kiezen tussen bever- of habitatbescherming
De beverdammen hebben aanzienlijke veranderingen veroorzaakt in de hydrologie van het gebied, wat leidt tot uitdagingen voor het behoud van natuurtypen zoals rietland, laagveenmoeras en elzenbroekbos. Het is moeilijk deze te behouden bij de huidige waterstanden, vooral vanwege de slechte waterkwaliteit en de vernattingseffecten. Om deze ecosystemen te beschermen, is zorgvuldig beheer en verder onderzoek nodig.
Basenrijke vochtige bossen
De studie onderzoekt vochtige bossen in Nederland, waarbij de focus ligt op verzuring, vermesting en ontwatering. Het herstel vereist aanpassing van waterhuishouding en boomsamenstelling. Transplantatie-experimenten tonen aan dat herstel mogelijk is bij herstelde hydrologie en basenrijk strooisel.
Verbetering strooiselafbraak
In het onderzoek werd bekeken of toevoeging van fosfor, bodemfauna, of steenmeel de microarthropoden in verzurende bossen op zandgrond kan verbeteren. Steenmeel verhoogde de pH en de aantallen fungivoren, maar fosfor en bodemfauna hadden geen significante effecten.
Optimalisatie RWZI Winterswijk: inschatting van het ecologisch effect op de Groenlose Slinge
Het onderzoek richt zich op de ecologische verbetering van de Groenlose Slinge door optimalisatie van de RWZI Winterswijk. Verwachte verbeteringen zijn onder andere verminderde ammoniumpieken en hogere zuurstofgehaltes. Verdere maatregelen zijn nodig om de ecologische doelen volledig te bereiken, vooral rondom nutriëntenreductie en waterstroming.
Basenrijke trilvenen
Het onderzoek richt zich op het behoud en herstel van basenrijke trilveenvegetaties in Nederlandse laagveenmoerassen door bevloeiing met basenrijk water. Dit kan verzuring tegengaan en trilveenvegetatie ondersteunen, mits zorgvuldig uitgevoerd om risico’s zoals nutriëntenoverbelasting en veenafbraak te minimaliseren.
Fosfaattoevoeging heide
Na zeven jaar zijn de behandelingen nog steeds meetbaar in de bodemchemie. Bekalking heeft de fosfaatbeschikbaarheid beïnvloed en leidt tot verschillende effecten op vegetatie en fauna, met een toename van soortenrijkdom in de gecombineerde P+Ca+ behandeling.
Strategieën omgang met overmatige voedingstoffen
Landbouw beïnvloedt bodembiota door nutriënten toevoer en bewerking, vermindert mycorrhiza’s, en verstoort zaadbanken. Herstelstrategieën zoals plaggen en afgraven kunnen snel schrale natuurdoelen bereiken, maar vereisen aanvullende maatregelen. Langdurige verschraling en uitmijnen zijn minder effectief en vereisen verdere studie.
