Natuurcongres 2025
Save the date! Werken aan het herstel van de prachtige natuur die Nederland rijk is. Het is een belangrijke, maar tegelijkertijd ook zeer uitdagende opgave waar we voor staan. Deze opgave staat centraal tijdens het tweede Natuurcongres ‘Samenwerken aan natuurherstel’, dat dit jaar op 4 november 2025 wordt gehouden. Het congres is interessant voor natuur- […]
Verdamping van bossen
Bossen verdampen water. In dit kennisuur wordt uitgelegd hoe je (relatieve) verdampingskaarten van naald- en loofbossen kunt gebruiken bij de (her)inrichting en omvorming van vegetaties.
Effecten van nutrientenfluxen op de biogeochemie en vegetatie van kwelzones
Het onderzoek richt zich op de effecten van nitraat, sulfaat en fosfaat in grondwater op kwelafhankelijke ecosystemen zoals blauwgraslanden en trilvenen. Het doel is om de impact van deze stoffen op de biogeochemie en kwaliteit van deze habitats te begrijpen en richtlijnen te ontwikkelen voor duurzaam beheer.
Naar een klimaatrobuust en toekomstbestendig watersysteem met klein- en grootschalige hydrologische ingrepen voor de Nederlandse natuur
Dit onderzoek richt zich op het herstel van hydrologisch aangetaste natuurgebieden in Nederland door het aanpakken van lage grondwaterstanden en verdroging. Het doel is om maatregelen te identificeren die deze natuurgebieden klimaatbestendig maken, met aandacht voor waterkwaliteit en overstromingsrisico’s.
Kansen voor biodiversiteit bij klimaatmaatregelen in het laagveenlandschap
Onderzoek richt zich op de impact van vernatten in laagveenlandschappen op natuur en biodiversiteit. Het doel is om kansen en risico’s in kaart te brengen, en om richtlijnen te ontwikkelen voor het behouden en versterken van natuurwaarden tijdens klimaatmaatregelen.
Achteruitgang van kenmerkende diersoorten in vennen
De achteruitgang van kenmerkende diersoorten in vennen, zoals libellen, waterwantsen en waterkevers, ondanks verbeterde habitatkwaliteit, vereist aangepast beheer. Dit onderzoek richt zich op het identificeren van oorzaken en benodigde maatregelen om deze bedreigde soorten te beschermen en herstellen.
Kiezen tussen bever- of habitatbescherming
De beverdammen hebben aanzienlijke veranderingen veroorzaakt in de hydrologie van het gebied, wat leidt tot uitdagingen voor het behoud van natuurtypen zoals rietland, laagveenmoeras en elzenbroekbos. Het is moeilijk deze te behouden bij de huidige waterstanden, vooral vanwege de slechte waterkwaliteit en de vernattingseffecten. Om deze ecosystemen te beschermen, is zorgvuldig beheer en verder onderzoek nodig.
Acrotelmontwikkeling hoogveen
Dit onderzoek richtte zich op het herstel van acrotelms in Nederlandse hoogvenen door herintroductie van bultvormende veenmossen. Belangrijkste bevindingen zijn dat bultvormers goed gedijen bij plas-dras condities met strobedekking, en dat een hoge dichtheid van introductie en hoge CO2-concentraties gunstig zijn. Het succes hangt af van hydrologische omstandigheden en concurrentie met bestaande veenmossen.
Kwantificering van ecologisch relevante kwelfluxen voor grondwaterafhankelijke habitattypen in beekdalen
Dit onderzoek richt zich op het kwantificeren van ecologisch relevante kwelfluxen voor grondwaterafhankelijke habitattypen in beekdalen. Het doel is om bestaande methoden te evalueren en te verbeteren, om zo effectieve maatregelen tegen verzuring en verdroging te ontwikkelen.
Cyclisch peilbeheer in kleimoerassen
Dit onderzoek analyseert het effect van cyclisch waterpeilbeheer op Nederlandse kleimoerassen, zoals de Oostvaardersplassen. Het onderzoekt of deze methode de ecologische dynamiek kan herstellen door het verlies aan biodiversiteit en functie tegen te gaan, met een focus op vier trofische ketens.
Basenrijke trilvenen
Het onderzoek richt zich op het behoud en herstel van basenrijke trilveenvegetaties in Nederlandse laagveenmoerassen door bevloeiing met basenrijk water. Dit kan verzuring tegengaan en trilveenvegetatie ondersteunen, mits zorgvuldig uitgevoerd om risico’s zoals nutriëntenoverbelasting en veenafbraak te minimaliseren.
Ontwikkeling broekbossen
Het OBN-project ‘Ontwikkeling Broekbossen’ onderzoekt de invloed van waterdynamiek en nutriënten op broekbossen in voormalige landbouwgebieden. Het omvat bodem- en vegetatieonderzoek, macrofauna-analyse, vernattingsexperimenten, en het gebruik van drinkwaterslib om fosfaatbeschikbaarheid te verminderen, met aanvullende experimenten tot 2021.
Invloeden van de boszones rond heideveentjes in het natte zandlandschap
Heideveentjes in Nederland kampen met verdroging, vermesting en faunaverlies. Boszones beïnvloeden de habitatkwaliteit door hydrologie en stikstofdepositie, met variabele effecten. Bosranden kunnen stikstof reduceren, maar ook vervuilen. Onderzoek toont dat beheer afhangt van lokale omstandigheden en verdere studie vereist is.
Potentiële effecten van de invoering van een meer flexibel peilbeheer op de Natura 2000-doelstellingen in het Naardermeer
In het Naardermeer strookt het huidige peilbeheer niet met de natuurdoelstellingen, wat leidt tot problemen zoals het verdwijnen van moerasvegetaties. Experts adviseren een flexibeler peilbeheer op basis van kennis en logica om natuurherstel te bevorderen.
Perspectieven voor hoogveenherstel in Nederland
Het hoogveenareaal in Nederland is sterk gereduceerd door ontginning, turfwinning, en verdroging, wat de water- en nutriëntenhuishouding verstoorde. Ondanks hoge stikstofdepositie kunnen karakteristieke planten- en diersoorten behouden blijven en hoogveenvorming hervat worden met specifieke herstelmaatregelen.
