Veenkolonien
De veenkoloniën vormen een grootschalig, laaggelegen, vlak en open landschap dat is ontstaan na het afgraven van veen. Dit landschapstype is op grote schaal aanwezig in Drenthe en Groningen, op kleinere schaal ook in delen van Friesland, Overijssel en in de Peel.
De veenkoloniën ontstonden vanaf de 17e eeuw toen op grote schaal het hoogveen werd afgegraven voor de turfwinning en de vrijkomende zandgronden vervolgens geschikt werden gemaakt voor de landbouw. Vooral in Groningen en Drenthe leverde dit een grootschalig, open landschap op met een strakke verkaveling met lange, smalle rechthoekige percelen. Op de arme zandgronden is de beperkt beschikbare humus, onder andere door het gebruik van kunstmest, afgebroken. Daardoor is de grond moeilijk rul te krijgen, wat de beworteling bemoeilijkt en de grond minder geschikt maakt voor intensieve teelten. Watervoorziening vindt grotendeels plaats via het grondwater, waardoor er tijdens het groeiseizoen makkelijk een watertekort kan optreden.
In de veenkolonien is akkerbouw het belangrijkste bedrijfstype, met daarnaast enige graslanden. In de noordelijke veenkolonien (Groningen en Drenthe) worden suikerbieten, zetmeelaardappelen, graan (zomergerst en wintertarwe) en uien verbouwd. In De Peel (Noord-Brabant en Limburg) ligt de focus op consumptieaardappelen in de akkerbouw, naast grondgebonden rundveehouderij, maar worden in de AgroProeftuin De Peel ook experimenten uitgevoerd met eiwitgewassen, vezelgewassen voor bio-based producten.
