Zweefvliegen
Gele zweefvliegen spelen als bestuivers van bloemen en als natuurlijke vijand van plaaginsecten een belangrijke rol in de biodiversiteit van het agrarisch landschap .
Algemeen
Gele zweefvliegen zijn vliegen met zwarte en gele streepjes op hun achterlijf. Anders dan bij de pendelzweefvliegen is bij de gele zweefvliegen het borststuk egaal van kleur. Gele zweefvliegen als de bessenzweefvlieg, de terrasjeskommazweefvlieg en de pyjamazweefvlieg spelen een belangrijke rol in de biodiversiteit van het agrarisch landschap. Als volwassen insecten zijn ze bestuivers van verschillende bloemen. De larven van sommige soorten fungeren bovendien als natuurlijke vijanden van bladluizen en andere plaaginsecten.
Behoefte van gele zweefvliegen
De behoeften van gele zweefvliegen kunnen worden samengevat in vier belangrijke factoren: Voedsel, Veiligheid, Voortplanting en Verplaatsing. Deze “vier V’s” geven inzicht in wat deze soortgroep nodig heeft om te overleven en succesvol te zijn in het agrarische landschap.
Voedsel
Gele zweefvliegen voeden zich voornamelijk met nectar en stuifmeel. Bloemen zoals kruipende boterbloem en akkermelkdistel zijn populaire voedselbronnen. Vooral vrouwtjes hebben veel stuifmeel nodig voor de aanmaak van eieren. Mannetjes consumeren, in hun latere leven, vooral nectar. Larven van soorten zoals de bandzweefvlieg eten bladluizen, maar er zijn ook larven die leven van micro-organismen in rottend hout, waterige milieus of op paddenstoelen.
Veiligheid
ele zweefvliegen zijn gevoelig voor omgevingsfactoren zoals wind, temperatuur en luchtvochtigheid. Veel soorten mijden open, winderige locaties en geven de voorkeur aan lage, dichte vegetatie of bossen waar beschutting aanwezig is. Gele zweefvliegen overwinteren meestal als larve of pop in dichte vegetatie, dood hout of tussen bladeren. Sommige soorten, zoals de snorzweefvlieg, overwinteren als volwassen insect in beschutte vegetatie.
Voortplanting
Om een partner te vinden, en vervolgens de geschikte plek om eieren af te zetten, bezetten mannetjes tijdelijke territoria. Dit zijn vaak zonnige plekken in het bos, waar ze vrouwtjes aantrekken met specifieke vliegpatronen. De vrouwtjes leggen hun eieren op of nabij planten die bladluizen bevatten, zodat de larven bij het uitkomen direct voedsel hebben. Andere soorten, waarbij de larven afhankelijk zijn van ander voedsel, leggen eieren in vochtige milieus of op dode vegetatie.
Verplaatsing
Gele zweefvliegen vertonen migratiegedrag en trekken, net als vlinders, op warme, zonnige dagen over lange afstanden. Dit gedrag maakt hen mobiel en helpt bij het vinden van nieuwe habitats.
Maatregelen
Om zweefvliegen te ondersteunen en hun leefomgeving te verbeteren, zijn specifieke maatregelen in akkerbouwgebieden nodig. Deze maatregelen richten zich op het creëren van een geschikt habitat.
Peulvruchten telen of mengteelten
Bloeiende peulvruchten (in mono of mengteelt) bieden een waardevolle nectarbron voor volwassen gele zweefvliegen.
Bloeiende gewassen telen
Het telen van bloeiende gewassen draagt bij aan de beschikbaarheid van stuifmeel en nectar.
Verminderen insecticiden inzet
Het verminderen van insecticidengebruik voorkomt schade aan gele zweefvliegenpopulaties.
Natuurvriendelijke oever
Oevers met natuurlijke begroeiing bieden eilegplekken voor gele zweefvliegen.
Heg, haag en struweel
Heggen en struiken zorgen voor beschutting en bieden een geschikte overwinteringsplek.
Houtsingel en houtwal
Houtwallen vormen schuilplaatsen voor overwinterende soorten.
Meerjarige akkerrand
Bloemrijke akkerranden zijn ideale habitats voor gele zweefvliegen, die hier voedsel en schuilplaatsen vinden.
Eenjarige akkerrand
Bloemrijke akkerranden zijn ideale habitats voor gele zweefvliegen, die hier voedsel en schuilplaatsen vinden.
Vogelakker
Vogelkruidenakkers bieden variatie in vegetatie en voedselbronnen voor gele zweefvliegen.
Groene braak
Door velden tijdelijk braak te laten en spontane vegetatie te stimuleren, ontstaan extra foerageer- en schuilplekken.
Extensief kruidenrijk grasland
Graslanden met kruiden zorgen voor een divers voedselaanbod voor zweefvliegen.